Łożyska kulkowe wahliwe
Łożyska kulkowe wahliwe mają możliwość odchylania się od swojej osi. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu dwóch rzędów kulek osadzonych na prowadnicach wykonanych pod kątem. To pozwala na korygowanie braku osiowości wału oraz dodatkowego jego ugięcia, będącego efektem nadmiernego obciążenia lub skręcenia konstrukcji. Specjalnie wykonana bieżnia ma kulisty kształt.
Co to jest łożysko wahliwe?
Łożysko wahliwe to jeden z typów łożysk kulkowych. Za jego największą zaletę uznaje się szerokie zastosowanie. Używa się go bowiem w miejscach, gdzie wymagane jest rozwiązanie zapewniające brak wrażliwości na błędy współosiowości opraw. Błędy powstają bowiem z powodu ugięcia w trakcie pracy wałów, a także odkształcenia opraw. Ponadto łożysko wahliwe wyposażone jest w możliwość wychyleń kątowych, co sprawia, że ma szerokie zastosowanie w branży przemysłowej.
Łożysko wahliwe budowa
Łożysko wahliwe jako wariant łożyska kulkowego, wyposażone jest w dwa rzędy kulek, które ułożone są wewnątrz kulistej bieżni pierścienia zewnętrznego. Za sprawą takiej konstrukcji pierścienie mogą bez problemu ustawiać się względem siebie. Dzięki temu łożyska wahliwe wykazują wysoką odporność na błędy współosiowości opraw, a także ugięcia wałów. W trakcie ich montażu należy uprzednio sprawdzić, na jakie obciążenia będą narażone podczas pracy. Od tego zależy wybór konkretnej szerokości łożysk. Szersze łożyska są przewidziane do większych obciążeń, a węższe do mniejszych.
Dostępny jest także jeden specyficzny rodzaj łożyska wahliwego. Ma on wywiercone stożkowe otwory i używa się go na tulejach wciąganych. Dzięki takiej konstrukcji można go bardzo łatwo zamontować. Co więcej, świetnie współgra z konstrukcją, w której jest zainstalowane.
Łożyska wahliwe zastosowanie
W większości przypadków łożyska wahliwe wytwarzane są z blachy stalowej. Warto jednak mieć na uwadze fakt, że kosze, które towarzyszą łożyskom mogą być produkowane z innych tworzyw. Najczęściej jest to stal, a także mosiądz lub tworzywa termoplastyczne. Łożysko kulkowe w wersji wahliwej tworzone jest w standardowej klasie dokładności ze znormalizowanym luzem poprzecznym. Jeśli zaś mowa o łożyskach w wyższych klasach odporności, to mogą mieć one powiększony lub pomniejszony lub, co znacząco wpływa rozszerzenie zakresu zastosowań.
Łożyska kulkowe wahliwe należą do kategorii łożysk dwurzędowych z kulistą bieżnią na pierścieniu zewnętrznym. Posiadają one możliwość wychylenia kątowego. Co więcej, mogą wyrównywać odchyłki współosiowości ugięcia wałów oraz odkształcenia oprawy. Łożysko wahliwe kulkowe wykorzystywane jest w przypadku wałów o mniejszej sztywności, a także w sytuacjach, kiedy na skutek wzrostu obciążeń poprzecznych wału występuje nadmierne jego ugięcie. Ma to znaczenie przede wszystkim dla węzłów łożyskowych wolnostojących, a także tych z mocowaniem kołnierzowym i dla wałów długich. Warto mieć na uwadze, że łożyska kulkowe wahliwe są wrażliwe na obciążenie wzdłużne ze względu na mały kąt działania α. Ich nośność jest zaś mniejsza o 1/3 od nośności łożyska kulkowego zwykłego. Za sprawą wahliwości obciążenie równomiernie rozkłada się na dwa rzędy kulek, co gwarantuje skuteczną pracę łożyska.
Łożyska wahliwe kulkowe w pierścieniu wewnętrznym mają dwie bieżnie, zaś w zewnętrznym jedną bieżnię kulistą. Jej środek krzywizny znajduje się na osi łożyska, stąd oś pierścienia wewnętrznego, koszyka oraz kulek może odchylać się w małym zakresie wokół środkowej części łożyska. W efekcie niewielka niewspółosiowość wałka oraz oprawy spowodowana błędami w montażu i obróbce jest korygowana automatycznie.
